اگر می خواهید درباره نحوه مراقبت از ارتودنسی اطلاعات به دست آورید، حتما این مقاله را با دقت بخوانید. ارتودنسی یک درمان دندانپزشکی برای اصلاح وضعیت دندان ها و تراز کردن آنهاست. فردی که تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرد، باید با مراقبت های ارتودنسی نیز آشنایی کامل داشته باشد. مراقبت از ارتودنسی شامل مراقبت قبل از ارتودنسی، مراقبت حین ارتودنسی و مراقبت پس از ارتودنسی است که هر کدام باید به دقت انجام شوند. آیا می دانید چگونه باید از ارتودنسی خود مراقبت کنید؟ اصلا چرا ارتودنسی نیاز به مراقبت دارد؟ راه های مراقبت از ارتودنسی چیست؟ اهمیت مراقبت از ارتودنسی بر کسی پوشیده نیست. مراقبت از ارتودنسی شامل مواردی مانند تغذیه مناسب ارتودنسی، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مرتب، استفاده از دهانشویه، رعایت کامل بهداشت دهان و دندان، مراجعه به پزشک ارتودنسی جهت بررسی وضعیت و… است. کلینیک تخصصی ارتودنسی دکتر فروغی، در کنار ارائه خدمات ارتودنسی با استفاده از روش های مدرن، راهنمایی های کامل و جامع در مورد مراقبت از ارتودنسی در مراحل مختلف درمان را به بیمار ارائه می کند. در ادامه این مطلب به شرح جزئیات بیشتری در مورد ارتودنسی و نحوه مراقبت از ارتودنسی می پردازیم.
چرا باید از ارتودنسی خود مراقبت کنیم؟
مراقبت از ارتودنسی امری ضروری است که از مراحل اولیه درمان آغاز می شود و حتی پس از رسیدن به نتایج ایده آل حاصل از درمان ارتودنسی نیز ادامه می یابد. ارتودنسی با استفاده از سیم ها و براکت ها سعی در اصلاح وضعیت دندان ها و تراز کردن فک و دندان دارد. قرار گرفتن سیم و براکت در دهان فضای کافی برای گیر افتادن باکتری ها و ذرات غذایی در بین دندان ها را فراهم می کند و از این زمینه برای پوسیدگی دندان مهیا می شود. در چنین شرایطی اهمیت مراقبت از ارتودنسی آشکار می شود. هدف از ارتودنسی زیبایی دندان ها و لبخند شماست، حال اگر در طول درمان ارتودنسی مراقبت های لازم را انجام ندهید، زیبایی لبخند با دندان های پوسیده و آسیب دیده به دردتان نخواهد نخورد. بنابراین مراقبت از ارتودنسی جز اصول اولیه و بسیار مهم درمان ارتودنسی است که باید به طور کامل به بیمار آموزش داده شود.
چگونه از ارتودنسی خود مراقبت کنیم؟
مراقبت از ارتودنسی برای جلوگیری از تشکیل پلاک روی دندان ها و پوسیدگی آنها ضروری است.به طور کلی مراقبت از ارتودنسی در جهت حفظ سلامت دندان ها انجام می شود. مراقبت از ارتودنسی به 3 بخش جداگانه تقسیم می شود که شامل موارد زیر است :
- مراقبت قبل از ارتودنسی
- مراقبت حین ارتودنسی
- مراقبت بعد از ارتودنسی
مراقبت قبل از ارتودنسی
قبل از انجام درمان ارتودنسی نیز انجام مراقبت های خاص اهمیت بسیاری دارد. مراقبت های قبل از ارتودنسی شامل مراجعه به متخصص ارتودنسی و مشورت با اوست. سعی کنید برای انتخاب متخصص ارتودنسی حتما سابقه کاری، اخلاق حرفه ای و تخصص او را مورد بررسی قرار دهید. دکتر سعید فروغی یکی از بهترین متخصصان ارتودنسی در تبریز هستند که می توانید جهت انجام ارتودنسی به ایشان مراجعه کنید. در حین مراقبت های قبل از ارتودنسی معمولا دندان های آسیب دیده ترمیم می شود، دندان ها جرم گیری می شوند، از فک و وضعیت دندان های بیماری تصویربرداری می شود تا درمان مناسب برای او انتخاب شود.
مراقبت های حین ارتودنسی دندان
از مهم ترین و اصلی ترین مراحل مراقبت از ارتودنسی، زمانی است که براکت ها و سیم ها رو دندان های شما نصب می شود. شرایط شما در طول درمان تغییر می کند و نیاز به مراقبت از دهان و دندان چندین برابر افزایش می یابد. رسیدن به لبخندی زیبا با دندان هایی سالم در گرو انجام کامل مراقبت های حین ارتودنسی است. مراقبت از ارتودنسی از همان لحظه قرار دادن بریس ها در دندان آغاز می شود. بنابراین لازم است به توصیه ها و راهنمایی های متخصص ارتودنسی خود به دقت گوش دهید و مراقبت های لازم را اعمال کنید. مراقبت های حین ارتودنسی شامل موارد زیر است :
مراقبت های روز اول درمان ارتودنسی
اولین روز درمان ارتودنسی شاید سخت ترین روز نیز باشد، چون فرد هنوز به براکت های موجود روی دندان ها عادت نکرده است، از طرفی نصب دستگاه ارتودنسی با کمی درد و حساسیت دندان ها همراه است، ممکن است در برخی افراد موجب خونریزی لثه ها نیز شود. بنابراین لازم است در روز اول و حتی هفته اول بیشتر مراقب دندان ها و ارتودنسی خود باشید تا کم کم به وضعیت جدید عادت کنید. برای کاهش درد ارتودنسی در روز های اول می توانید از انواع مسکن های بدون نسخه استفاده کنید، البته متخصص ارتودنسی نیز قطعا مسکن مناسب برای کاهش درد شما تجویز می کند.
در روز های اول ارتودنسی چه غذا هایی بخوریم؟
در چند روز اول نصب ارتودنسی به دلیل شرایط تازه ایجاد شده در اثر نصب براکت ها و سیم ها، غذا خوردن، جویدن و بلعیدن با مشکل مواجه می شود تا زمانی که درد از بین برود و فرد به شرایط موجود عادت کند. بنابراین در چند روز اول ارتودنسی سعی کنید از غذا های نرم و مقوی که نیاز به جویدن ندارند، استفاده کنید مانند انواع سوپ، میوه های پوره شده و سبزیجات پخته شده.
مراقبت های ارتودنسی در طول دوره درمان
پس از گذر از روز های اول ارتودنسی، احتمالا نگهداری از بریس ها برایتان آسان تر می شود، اما مراقبت از ارتودنسی همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است. این مراقبت ها شامل مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، استفاده از خمیر دندان و دهانشویه مناسب و نیز مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی جهت چکاپ است که در ادامه هر کدام از این موارد را توضیح می دهیم.
مراقبت از ارتودنسی با مسواک زدن
مسواک زدن در حین ارتودنسی بسیار مهم است و باید روزی حداقل 4 بار تکرار شود. هنگام مسواک زدن دندان ارتودنسی شده حوصله و زمان کافی به خرج دهید و روی هر دندان حداقل 10 ثانیه تمرکز کنید. کل زمان مسواک زدن شما نباید کنار از 3 دقیقه باشد. این کار برای تمیز کردن کامل ذرات غذا و باکتری ها از روی دندان الزامی است. انتخاب مسواک مناسب نیز برای مراقبت از ارتودنسی مهم است. سعی کنید در این باره با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید و حدالامکان از مسواک های برقی با برس نرم و انعطاف پذیر استفاده کنید. اگر در مواردی امکان مسواک زدن نداشتید، حتما مقداری آب در دهان خود بچرخانید تا ذرات غذای گیر کرده لابه لای دندان ها تا حدودی تمیز شود.
مراقبت از ارتودنسی با نخ دندان
استفاده از نخ دندان نیز به اندازه مسواک زدن اهمیت دارد. نخ دندان ذرات غذای گیر کرده بین دندان ها را به راحتی خارج می کند. هنگام استفاده از نخ دندان برای دندان های ارتودنسی شده، حتما باید این کار ها به آرامی و با ملایمت انجام دهید تا آسیبی به براکت ها و لثه ها وارد نشود، چون لثه در طول درمان ارتودنسی بسیار حساس می شود. می تواند از نخ دندان مخصوص ارتودنسی برای این منظور استفاده کنید. هر بار پس از مسواک زدن، باید از نخ دندان استفاده کنید.
برای درد ارتودنسی چه قرصی بخوریم؟
استفاده از خمیر دندان مخصوص برای مراقبت از ارتودنسی
برای اینکه بتوانید به بهترین نحو از ارتودنسی و دندان های خود مراقبت کنید، باید از خمیر های مخصوص ارتودنسی که حاوی درصد مشخصی از فلورايد هستند، استفاده کنید. بهترین نوع خمیردندان مخصوص ارتودنسی را می توانید با مشورت با متخصص ارتودنسی خود انتخاب و استفاده نمایید. خمیر دندان مورد استفاده در طول درمان ارتودنسی باید خاصیت ضد پوسیدگی و جرم گیر داشته باشد.
مراقبت از ارتودنسی با استفاده از دهانشویه
استفاده از دهانشویه مناسب در حین ارتودنسی می تواند مکمل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن باشد، اما نمی توان به جای مسواک زدن فقط از دهانشویه استفاده کرد. دهانشویه مناسب با شرایط ارتودنسی را بهتر است با مشورت متخصص ارتودنسی تهیه و استفاده نمایید. معمولا دهانشویه های دارای خاصیت آنتی باکتریال و حاوی فلوراید برای این منظور مناسب هستند. بعد از استفاده از دهانشویه حداقل تا 1 ساعت از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید.
مراقبت از ارتودنسی با ترک عادت های اشتباه
برخی از عادتها و رفتار های نادرست همچون استعمال سیگار، قلیان کشیدن، مصرف مشروبات الکلی، جویدن مداد، جویدن ناخن، خوردن یخ و… می تواند به دندان ها و براکت های شما آسیب بزند. بنابراین برای مراقبت از ارتودنسی باید این قبیل عادات و رفتار های نامناسب را ترک کنید.
مراجعه به متخصص و انجام چکاپ های لازم در جهت مراقبت از ارتودنسی
مراقبت از ارتودنسی با مراجعه منظم در زمان های تعیین شده برای چکاپ تکمیل می شود. انجام چکاپ های ماهانه برای تسریع روند درمان و کاهش دوره درمان با ارتودنسی الزامی است. در این چکاپ ها، متخصص ارتودنسی با تنظیم و معاینه براکت ها و سیم های متصل به دندان ها وضعیت پیشرفت درمان را بررسی کرده و در صورت نیاز، تغییرات لازم را اعمال می کند.
مراقبت از ارتودنسی با تغذیه مناسب
اگر در حین درمان ارتودنسی به تغذیه و مواد غذایی که می خورید اهمیت ندهید، ممکن است با آسیب های زیادی همچون زرد شدن دندان، پوسیدگی دندان ها، کج شدن و شکستن براکت ها و… روبه روبه رو شوید. تغذیه در حین درمان ارتودنسی باید ها و نباید های خاص خود را دارد. در ادامه به معرفی خوراکی های مجاز و غیرمجاز در طول درمان ارتودنسی می پردازیم.
خوراکی های مناسب برای مراقبت از ارتودنسی
تغذیه عامل مهمی در طول درمان با ارتودنسی است. حتما هنگام انجام ارتودنسی برنامه غذایی مناسب برای شما توضیح داده می شود. مواد غذایی مناسب در حین ارتودنسی عبارتند از :
- سوپ
- نودل و ماکارونی
- حبوبات پخته شده
- ماهی بدون استخوان
- سیب زمینی پوره شده
- انواع آش
- شله‌زرد
- فرنی ها
- میوه های نرم مانند موز و پرتقال
- ژله
- ماست و…
خوراکی های ممنوع برای مراقبت از ارتودنسی
خوردن برخی خوراکی های سفت، چسبناک و شیرین ممکن است سلامت دندان ها و براکت های شما را به خطر بیندازد، بنابراین لازم است تا حین درمان ارتودنسی از مصرف آنها اجتناب کنید. برخی از خوراکی های ممنوع در زمان ارتودنسی عبارتند از :
- پاپ کورن و ذرت
- آبنبات
- آجیل و خشکبار
- آدامس و شکلات
- چیپس
- یخ
- سوهان و گز
- نوشابه و نوشیدنی های الکلی
- ته دیگ و…
مراقبت های بعد از ارتودنسی
پس از اتمام دوره درمان به ارتودنسی و اصلاح وضعیت دندان ها، براکت ها از دندان ها جدا می شوند و شما به لبخند زیبا و دلخواه خود می رسید. در چنین شرایطی نیز نیاز به اعمال برخی مراقبت های ویژه وجود دارد، چون دندان ها تمایل دارند به وضعیت قبل از ارتودنسی خود برگردند، برای جلوگیری از این مشکل باید از نگهدارنده یا ریتینر استفاده کنید. هنگام استفاده از ریتینر نیز مراقبت های دهان و دندان و رعایت بهداشت از اهمیت زیادی برخوردار است.
چگونه می توان از نگهدارنده پس از ارتودنسی مراقبت کرد؟
برای مراقبت از نگهدارنده یا ریتینر کافیست اقدامات زیر را انجام دهید :
- برای نگهداری از ریتینر هنگامی که آن را از دهان خود خارج میکنید، از محفظه های مخصوص استفاده کنید.
- در 6 ماه اول پس از درمان ارتودنسی، نگهدارنده را بیشتر از 12 ساعت از دندان های خود جدا نکنید.
- حتما هنگام مسواک زدن، نگهدارنده را نیز به خوبی با آب و صابون و توسط مسواکی نرم شست و شو دهید.
- اگر ورزش می کنید یا می خواهید شنا کنید، نگهدارنده را از دهان خود خارج کنید.
نحوه مراقبت از ارتودنسی متحرک چگونه است؟
ارتودنسی های متحرک نسل جدیدی از انواع ارتودنسی ها هستند که در موارد خفیف یا متوسط درمان با ارتودنسی مورد استفاده قرار می گیرد. مراقبت از ارتودنسی متحرک در مقایسه با ارتودنسی ثابت بسیار ساده تر است، دلیل این تفاوت در قابلیت جدا کردن ارتودنسی متحرک جهت شست و شو و مسواک زدن است. اگر فردی ارتودنسی متحرک داشته باشد می تواند هنگام مسواک زدن به راحتی آن را جدا کرده و نسبت به بهداشت دهان و دندان خود اقدام نماید. از جمله مهمترین مراقبت ها از ارتودنسی متحرک می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- حداقل روزانه 4 بار مسواک بزنید.
- از نخ دندان و دهانشویه به عنوان مراقبت های تکمیلی استفاده کنید.
- ارتودنسی متحرک را درون محفظه های مخصوص نگهداری کنید.
- حتما هنگام جدا کردن ارتودنسی از دندان های خود، آن را تمیز کرده و آن را با مسواک نرم، آب و صابون بشوييد.
- اگر ارتودنسی متحرک شما از حالت اولیه خارج شد، لازم است تا به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید.
نحوه مراقبت از ارتودنسی لینگوال چگونه است؟
ارتودنسی لینگوال از جمله ارتودنسی های نامرئی محسوب می شود که در پشت دندان های فرد نصب می شود و هنگام صحبت کردن یا لبخند زدن دیده نمی شود. مراقبت از ارتودنسی لینگوال همانند مراقبت از ارتودنسی ثابت است و فرد باید حساسیت زیادی نسبت به بهداشت دهان و دندان خود داشته باشد. تنها تفاوت مراقبت از ارتودنسی لینگوال در این است که باید به تمیز کردن پشت دندان ها بیشتر اهمیت دهید و هنگام مسواک زدن به خوبی آنها را تمیز کنید. از خوردن غذا های چرب و دانه های ریز نیز جدا خودداری نمایید. توجه داشته باشید که مراقبت از انواع ارتودنسی به خصوص ارتودنسی لینگوال به دلیل هزینه بالای آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.
سخن پایانی
مراقبت از انواع ارتودنسی جز اقدامات لازم برای دریافت درمان ارتودنسی است. اگر جز افرادی هستید که به درمان ارتودنسی نیاز دارید حتما نسبت به انجام مراقبت های قبل، حین و بعد از ارتودنسی اقدام کنید. مراقبت از انواع ارتودنسی به طور کلی در رعایت کامل بهداشت دهان و دندان و ترک عادات غذایی نامناسب خلاصه می شود. اگر توصیه های متخصص ارتودنسی خود را قبل از درمان، حین ارتودنسی و پس از ارتودنسی به خوبی رعایت کنید، قطعا از شیرینی لبخند زیبای خود لذت خواهید برد. برای مراقبت از ارتودنسی لازم است از مسواک، نخ دندان، دهانشویه و خمیردندان مناسب استفاده کنید و نیز در موعد مقرر نسبت انجام چکاپ اقدام کنید. کلینیک ارتودنسی دکتر فروغی یکی از مراکز تخصصی در شهر تبریز است که آماده ارائه انواع خدمات مربوط به زیبایی دندان از جمله انواع ارتودنسی است. در کلینیک دکتر فروغی در کنار تجربه و تخصص، راهنمایی های لازم جهت مراقبت از ارتودنسی در مراحل مختلف به صورت کامل به بیمار ارائه می شود تا او بتواند با اعمال این مراقبت ها به نتیجه ایده آل خود از درمان ارتودنسی برسد. طبیعتا عدم مراقبت مناسب از ارتودنسی باعث تحمیل هزینه بیشتر و افزایش طول درمان خواهد شد.
سوالات متداول
برای کاهش درد ارتودنسی روز های اول چه مراقبت هایی می توان انجام داد؟
معمولا یک هفته اول پس از نصب ارتودنسی برای بیمار دردناک خواهد بود. در چنین شرایطی برای کاهش درد ارتودنسی میتواند مراقبت های زیر را انجام دهید :
- استفاده از موم ارتودنسی
- استفاده از انواع مسکن ها که اغلب بدون نسخه می توان آنها را تهیه کرد.
- استفاده از غذا های نرم و پوره شده که نیاز به جویدن ندارند.
- شستن فضای دهان با آب و نمک
- استفاده از خوراکی های سرد مانند بستنی
- عدم مصرف خوراکی های اسیدی و ترش
- استفاده از کمپرس سرد
عدم مراقبت از ارتودنسی چه عواقبی در پی دارد؟
اگر مراقبت های لازم از ارتودنسی را انجام ندهید با عوارض ناخواسته ای روبرو می شوید که اصلا خوشایند نیستند. از جمله عوارض عدم مراقبت از ارتودنسی عبارتند از :
- افزایش طول درمان و هزینه ها
- التهاب، خونریزی و بیماری لثه
- پوسیدگی دندان ها
- بوی بد دهان
- ایجاد لکه روی دندان ها
- تغییر رنگ و زرد شدن دندان ها
- برگشت دندان ها به حالت اولیه در اثر عدم رعایت مراقبت های پس از ارتودنسی
چگونه هنگام ورزش کردن از ارتودنسی خود مراقبت کنیم؟
اگر ورزش حرفه ای انجام می دهید، باید در این باره با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید، اما برای انجام ورزش های معمولی می توانید با رعایت مراقبت هایی خاص، به راحتی حتی با وجود ارتودنسی ورزش کنید. از جمله مراقبت های ارتودنسی هنگام ورزش می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- ارتودنسی متحرک را هنگام ورزش از دهان خارج کنید.
- هنگام ورزش کردن از گارد یا محافظ دندان استفاده کنید.
- از انجام ورزش هایی که در آنها سر درگیر می شود، خودداری کنید.
- اگر ارتودنسی شما حین ورزش آسیب دید، در اسرع وقت به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید.
