آیا ارتودنسی باعث تحلیل ریشه دندان می شود؟

ارتودنسی به عنوان یک درمان اصلاحی در جهت تراز کردن و صاف کردن دندان ها انجام می شود و مزایا و معایب خاص خود را دارد. آیا ارتودنسی می تواند باعث تحلیل ریشه دندان شود؟ به طور کلی می توان گفت که بله. ارتودنسی به صورت جزئی باعث تحلیل ریشه دندان می شود و دلیل آن هم جابه جایی دندان در اثر فشار وارد از طریق دستگاه ارتودنسی است، با این حال باز هم ارتودنسی یکی از مطمئن ترین و موفق ترین درمان ها برای اصلاح بایت و صاف کردن دندان هاست. . کلینیک تخصصی ارتودنسی دکتر فروغی واقع در خیابان 17 شهریور تبریز، آماده ارائه انواع خدمات مربوط به ارتودنسی به شما عزیزان است.  در این مطلب قصد داریم نحوه تاثیر ارتودنسی بر ریشه دندان و احتمال تحليل ریشه در اثر ارتودنسی را بررسی کنیم.

 

آیا ارتودنسی باعث تحلیل ریشه دندان می شود؟

بله، درمان ارتودنسی یک راه حل رایج و البته بسیار موفق برای تراز کردن دندان هاست. ارتودنسی در کنار اصلاح بایت، باعث زیبایی لبخند و افزایش اعتماد به نفس فرد می شود. با این وجود مانند هر روش پزشکی دیگر ممکن است برخی عوارض بالقوه ناشی از درمان را نیز به دنبال داشته باشد. یکی از مهم ترین نگرانی هایی که در بیمار و متخصص ارتودنسی ممکن است ایجاد شود،احتمال تحليل ریشه دندان در اثر ارتودنسی است. البته با این که می گوییم ارتودنسی می تواند باعث تحلیل ریشه دندان شود، اما می توان با رعایت مراقبت های لازم و شناخت علائم مربوط به تحلیل ریشه، از وقوع آن پیشگیری کرد یا حدالامکان عوارض ناشی از آن را کاهش داد.

 

تحلیل ریشه دندان چیست؟

تحلیل ریشه دندان به وضعیتی گفته می شود که در آن ساختار ریشه دندان ضعیف شده و می شکند،در نتیجه توسط بافت استخوانی اطراف ریشه، جذب می شود. این موضوع باعث کوتاه شدن ریشه دندان می شود و می تواند بر ثبات و طول عمر دندان تاثیر منفی بگذارد.

 

انواع تحلیل ریشه دندان

تحلیل در ریشه دندان به چند صورت ممکن است اتفاق بیفتد. دو نوع اصلی تحلیل ریشه دندان عبارتند از :

 

1-تحلیل ریشه داخلی دندان

تحلیل ریشه داخلی، معمولا درون خود دندان اتفاق می افتد، یعنی از داخل کانال ریشه تحلیل اتفاق می افتد و به مرور زمان اگر درمان نشود به سمت بیرون حرکت کرده و ریشه را از بین می برد.

 

2-تحلیل ریشه خارجی دندان

این نوع تحلیل که نسبت به نوع داخلی خفیف تر است، روی سطح خارجی دندان رخ می دهند. تحلیل خارجی به دلیل عوامل خارجی همچون ضربه یا فشار مکانیکی رخ می دهد. تاثیر ارتودنسی بر تحلیل ریشه دندان از نوع تحلیل خارجی و در اثر فشار برای حرکت دندان ممکن است اتفاق بیفتد.

مقاله مرتبط : آیا ارتودنسی روی فک تاثیر دارد؟

ارتباط ارتودنسی با تحلیل ریشه دندان

تحلیل ریشه دندان در اثر ارتودنسی به دلیل مکانیسم عملکرد سیم ها و بریس های ارتودنسی اتفاق می افتد. در واقع ارتودنسی عبارت است از اعمال فشار مداوم و مستمر به دندان ها در مدت زمان نسبتا طولانی و انتقال آنها به موقعیت مورد نظر. فشار ناشی از ارتودنسی با تحریک استخوان فک برای بازسازی امکان جابه‌جایی دندان را فراهم می کند و در نتیجه می تواند احتمال تحليل ریشه دندان را افزایش دهد. در حین درمان ارتودنسی فشار وارد شده به دندان ها برای جابجایی می تواند باعث آسیب جزئی به ریشه دندان و بافت های اطراف آن شود. در بسیار از موارد این فشار باعث ایجاد پاسخی  التهابی در بدن می شود و سلول های دفاعی به نام ادونتوکلاست را فعال می کند. این سلول ها می توانند ساختار ریشه را تجزیه کنند و باعث تحلیل خارجی ریشه دندان شوند. تحلیل جزئی ریشه دندان، بخشی از پاسخ طبیعی بدن در برابر التهاب و نیرو های خارجی وارد شده از طریق ارتودنسی است. اما در موارد نادر این تحلیل می تواند شدید باشد و باعث ایجاد مشکل جدی برای دندان شود.

 

چه عواملی بر تحلیل ریشه دندان در اثر ارتودنسی تاثیر می گذارند؟

تحلیل ریشه دندان در اثر ارتودنسی در همه افراد تحت درمان ارتودنسی به صورت قابل توجه، مشاهده نمی شود. برخی عوامل و شرایط جسمی و بیولوژیکی فرد می توانند فرآیند تحلیل ریشه را تسریع کنند.، از جمله عواملی که باعث تحلیل ریشه دندان بر اثر درمان ارتودنسی می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

 

1-حساسیت بیش از حد بدن فرد

همه بیمارانی که با ارتودنسی درمان می شوند، تحلیل ریشه دندان را به یک اندازه تجربه نمی کنند.

تحلیل ریشه دندان در برخی افراد شدید و قابل و توجه و در برخی دیگر به قدری جزئی است که می توان آن را نادیده گرفت. در میزان تحلیل ریشه، حساسیت فردی تاثیر گذار است و ژنتیک، وضعیت اولیه دندان ها، سن و… نیز از جمله عوامل مهم و تاثیرگذار در نظر گرفته می شوند.

 

2-شرایط دندانپزشکی موجود قبل از ارتودنسی

وضعیت دندان ها قبل از درمان ارتودنسی نیز می تواند بر میزان تحلیل ریشه ناشی از ارتودنسی تاثیر بگذارد. مثلا اگر دندان فرد قبل از ارتودنسی ضربه خورده باشد، او را بیشتر مستعد تحلیل ریشه دندان در اثر ارتودنسی می کند. به عبارت کلی تر، دندان هایی که قبلا آسیب دیده اند، در برابر فشار وارد از سوی ارتودنسی برای تحليل ریشه، آسيب پذیر ترند.

 

3- شدت و مدت زمان درمان ارتودنسی

از جمله عوامل حیاتی تاثیر گذار در تحلیل ریشه دندان، شدت و مدت زمان درمان ارتودنسی است. مدت زمان طولانی درمان و نیز شدت نیروی بیشتر اعمال شده از سوی بریس ها، خطر تحلیل ریشه دندان را افزایش می دهد. هدف متخصص ارتودنسی هنگام طراحی دستگاه ارتودنسی مخصوص شما باید اعمال حداقل فشار برای هدایت دندان به موقعیت صحیح خود باشد، تا خطر تحلیل ریشه دندان کاهش پیدا کند.

 

علائم ناشی از تحلیل ریشه دندان چیست؟

با این که گفتیم تحلیل ریشه دندان در اثر ارتودنسی اتفاق می افتد، اما معمولا علائم خاصی برای تشخیص آن وجود ندارد و تا زمانیکه که پیشرفت نکرده علائم خاصی از خود بروز نمی دهد. در برخی موارد اگر بیمار علائم زیر را داشته باشد، ممکن است مربوط به تحلیل ریشه دندان باشد :

 

• تحریک دندان که با درد همراه است.
• احساس درد هنگام جویدن یا گاز گرفتن.
• وجود حساسیت در دندان آسیب دیده.

 

چگونه می توان تحلیل ریشه دندان را تشخیص داد؟

بهترین روش برای تشخیص تحلیل ریشه دندان، تکیه بر روش های تصویر برداری است. دندانپزشک ها و ارتودنتیست ها برای تشخیص تحلیل ریشه دندان از تصویر برداری با اشعه ایکس، اسکن کامپیوتری با پرتو و… استفاده می کنند تا علائم اولیه تحلیل ریشه را تشخيص داده و بر روند پیشرفت آن نظارت داشته باشند.

مقاله مرتبط: آیا قلیان برای ارتودنسی ضرر دارد؟

نحوه جلوگیری از تحلیل ریشه دندان در اثر ارتودنسی

با انجام برخی اقدامات پیشگیرانه می توان مانع از بروز تحلیل ریشه دندان در اثر ارتودنسی شد. از جمله عوامل تاثیر گذار در جلوگیری از تحلیل ریشه دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد :

 

1-ارزیابی جامع قبل از شروع ارتودنسی

بهتر است برای جلوگیری از تحلیل ریشه دندان، قبل از انجام ارتودنسی، شرایط دندان های فرد به طور کامل بررسی شود و اگر مستعد بروز تحلیل ریشه دندان بود، اقدامات لازم برای پیشگیری انجام شود. برای ارزیابی کامل وضعیت دندان ها، تصویر برداری کامل از دندان ها، معاینه بالینی و بررسی تاریخچه اقدامات دندانپزشکی فرد بسیار موثر است.

 

2-اعمال نیروی کنترل شده و ملایم

نیرویی که توسط دستگاه ارتودنسی روی دندان ها اعمال می شود، بسیار ملایم و کنترل شده است، تا از ضربه ناگهانی به دندان جلوگیری شود. این رویکرد باعث به حداقل رسیدن آسیب به دندان و بافت های اطراف آن می شود و احتمال بروز تحلیل ریشه دندان را کاهش می دهد.

 

3-معاینه و نظارت منظم توسط متخصص ارتودنسی

یکی از اقدامات ضروری برای جلوگیری از تحلیل ریشه دندان، انجام معاینات و نظارت های لازم در طول درمان ارتودنسی است. انجام تصویر برداری منظم حین معاینه، امکان تشخيص زودهنگام تحلیل ریشه دندان را فراهم می کند. در نتیجه می توان مداخلات لازم برای کاهش آسیب را انجام داد.

چگونه می‌توان تحلیل ریشه دندان را مدیریت کرد؟

اگر در طول درمان ارتودنسی، تحلیل ریشه دندان تشخيص داده شد، می توان با انجام مراقبت هایی ان را مدیریت کرد و آسیب های ناشی از این موضوع را کاهش داد. از جمله راهکار های مدیریت تحلیل ریشه دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد :

 

1-درمان ریشه دندان

اگر تحلیل ریشه پیشرفته تشخيص داده شود، باید برای حفظ دندان، ریشه دندان را درمان کرد. درمان ریشه شامل برداشتن بافت آسیب دیده و ترمیم کانال ریشه برای جلوگیری از آسیب بیشتر است.

 

2-تنظیم دستگاه ارتودنسی

در برخی موارد وقتی تحلیل ریشه تشخيص داده شد، متخصص ارتودنسی می تواند برنامه درمانی را با کاهش فشار وارد بر دندان ها یا افزایش فواصل بین انجام تنظیمات دستگاه ارتودنسی تغییر دهد. در موارد حاد نیز توقف درمان برای بهبود ریشه انجام می شود.

 

3-برداشتن و جایگزین کردن دندان آسیب دیده

در موارد شدید تحلیل ریشه که سلامت دندان بدون ترمیم به خطر می افتد، ممکن است کشیدن دندان الزامی باشد. دندان کشیده شده را معمولا با بریج  یا ایمپلنت جایگزین کرده و ارتودنسی را ادامه می دهند.

 

سخن پایانی

درمان ارتودنسی، راهکاری بسیار موثر برای اصلاح وضعیت دندان ها و فک است که تاثیر بسزایی در زیبایی لبخند و سلامت دندان های فرد دارد. در کنار مزایای متعدد ارتودنسی، آگاهی از برخی عوارض بالقوه آن نیز می تواند شما را در مسیر انجام ارتودنسی یاری کند تا بتوانید آسیب های ناشی از این عوارض را به حداقل برسانید. یکی از اصلی ترین عوارض ارتودنسی، تحلیل ریشه دندان است که از نوع خارجی بوده و در اثر نیروی مکانیکی وارد شده به دندان، ممکن است ایجاد شود. عواملی همچون حساسیت های فردی، ژنتیک، آسیب یا ضربه فیزیکی قبلی به دندان، می تواند احتمال بروز تحلیل ریشه دندان را افزایش دهد. تحلیل ریشه درجات مختلفی دارد که می توان با انجام تصویر برداری در معاينات ارتودنسی آن را تشخيص داد و کنترل یا درمان کرد. در این مطلب از کلینیک ارتودنسی دکتر فروغی در مورد انواع تحلیل ریشه دندان ، تاثیر ارتودنسی بر تحلیل ریشه دندان، نحوه تشخیص تحلیل ریشه دندان، نحوه مدیریت تحلیل ریشه دندان و جلوگیری از بروز تحلیل ریشه دندان صحبت کردیم که اميدواريم مفید بوده باشد.